Odwołanie darowizny

Darowiznę można odwołać. Muszą jednak zostać spełnione określone warunki. W jaki sposób dokonać odwołania darowizny? W jakich przypadkach może to nastąpić? Do kiedy istnieje możliwość? O tym wszystkim dowiesz się czytając poniższy artykuł.

Chcesz zadać pytanie autorowi?
Kliknij TUTAJ i napisz wiadomość.

Forma odwołania darowizny

W celu odwołania darowizny konieczne jest złożenie osobie obdarowanej oświadczenia na piśmie. Wymaga tego art. 900 Kodeksu Cywilnego. Wątpliwości mogą się pojawić jeżeli przedmiotem darowizny była nieruchomość, ponieważ do przeniesienia własności nieruchomości konieczny jest akt notarialny. Nie ma to jednak znaczenia dla odwołania darowizny nieruchomości. Wynika to z tego, że przepis art. 900 Kodeksu cywilnego mówi wyłącznie o oświadczeniu złożonym na piśmie, co zdaniem Sądu Najwyższego oznacza, iż odwołanie darowizny nieruchomości złożone w formie pisemnej jest prawidłowe (wyrok z dnia 11 października 2002 r., sygn. akt I CKN 1036/00). Niezłożenie oświadczenia „na piśmie”, a na przykład ustnie w rozmowie, nie spowoduje uznania odwołania darowizny za nieważne, jednakże znacznie utrudni udowodnienie dokonania tej czynności w razie sporu sądowego, gdyby obdarowany nie zechciał zwrócić przedmiotu darowizny.

Podstawa do odwołania darowizny

To o czym napisałem powyżej to forma odwołania darowizny, natomiast jak wiemy forma nie może przerastać treści. Za treść, o której mowa, należy w tym przypadku rozumieć przyczynę odwołania darowizny. Zgodnie z art. 898 par. 1 Kodeksu Cywilnego darowizna już wykonana może zostać odwołana jeżeli obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności. Użycie sformułowania rażąca niewdzięczność, bez podania konkretnych przykładów, oznacza, że w każdej sprawie należy indywidualnie oceniać czy zachowanie obdarowanego jest rażącą niewdzięcznością, czy za takie go uznać nie można. W znanych mi sprawach sądy uznawały np. obrażanie darczyńcy, przemoc w stosunku do niego, pozostawienie go bez koniecznej pomocy, obmawianie darczyńcy lub dokuczanie mu. Wskazanie przyczyny powinno nastąpić w oświadczeniu złożonych obdarowanemu, jednak brak jej wymienienia nie spowoduje nieważności odwołania darowizny, co potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2018 r. (IV CSK 295/17).

Termin na odwołanie darowizny

Bardzo ważne dla osoby chcącej odwołać darowiznę jest aby zrobić to do określonego momentu. Według art. 899 par. 3 Kodeksu Cywilnego darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Autor: Radca prawny Marcin Lasota
Wspólnik w Siwek, Szmit & Lasota Kancelaria Radców Prawnych